Bạn đang tìm hiểu về luật chơi tennis cơ bản để bắt đầu chinh phục bộ môn đầy kịch tính này? Dù bạn là người mới cầm vợt hay chỉ đơn giản là muốn ôn lại kiến thức, việc nắm vững các quy tắc sẽ giúp bạn tự tin hơn trên sân. Tennis không chỉ là một môn thể thao vận động mà còn là một "cuộc đấu trí" đòi hỏi sự nhanh nhạy, tư duy chiến thuật và khả năng thích nghi cao.

Bài viết này Myshop.vn sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan và chi tiết nhất về những quy tắc cần biết, từ dụng cụ, sân bãi cho đến cách tính điểm và các lỗi thường gặp, giúp bạn tự tin hơn khi lần đầu cầm vợt.

Tennis Là Gì? Vì Sao Bộ Môn Này Lại Hấp Dẫn Đến Thế?

Tennis, hay còn gọi là quần vợt, là môn thể thao đối kháng mà hai người chơi (đánh đơn) hoặc hai cặp đôi (đánh đôi) dùng vợt để đánh một quả bóng nhỏ qua lưới, sao cho bóng rơi vào phần sân của đối thủ. Mục tiêu chính là làm cho đối thủ không thể trả lại bóng hợp lệ, từ đó ghi điểm và giành chiến thắng.

Sức hấp dẫn của tennis không chỉ đến từ sự vận động liên tục giúp tăng cường sức khỏe, sự dẻo dai mà còn ở yếu tố chiến thuật. Mỗi cú đánh, mỗi pha di chuyển đều đòi hỏi sự tính toán, dự đoán và phản xạ nhanh nhạy. Từ những cú giao bóng uy lực, những pha ve trái hiểm hóc, đến những cú smash dứt khoát, tennis mang đến sự kịch tính và cảm giác chinh phục không ngừng nghỉ, đồng thời rèn luyện khả năng tập trung và tư duy giải quyết vấn đề.

Chuẩn Bị Trước Khi Ra Sân: Những Dụng Cụ Cần Thiết Cho Người Mới

Trước khi tìm hiểu sâu về luật chơi tennis cơ bản, hãy cùng điểm qua những dụng cụ không thể thiếu để bạn có một buổi tập hoặc trận đấu trọn vẹn:

1. Vợt Tennis

Vợt là "người bạn đồng hành" quan trọng nhất của bạn trên sân.

  • Kích thước: Theo quy định của Liên đoàn Quần vợt Quốc tế (ITF), tổng chiều dài vợt (bao gồm cả cán) không quá 73.7 cm, và chiều rộng không quá 31.7 cm. Mặt lưới vợt phải phẳng, đồng nhất và có kích thước mặt lưới không quá 39.37 cm chiều dài và 29.21 cm chiều rộng.

  • Chất liệu: Vợt ngày nay thường được làm từ graphite hoặc các vật liệu composite khác, mang lại độ bền và khả năng kiểm soát bóng tốt.

  • Trọng lượng & Độ cân bằng: Người mới bắt đầu nên chọn vợt có trọng lượng vừa phải, khoảng 280−300 gram, và điểm cân bằng ở giữa hoặc hơi thiên về đầu vợt để dễ dàng tạo lực.

  • Kích thước cán vợt (Grip size): Bạn nên thử nhiều kích thước cán vợt để tìm ra cỡ phù hợp nhất với tay mình, giúp cầm nắm chắc chắn và thoải mái, tránh chấn thương.

2. Bóng Tennis

Bóng tennis đạt chuẩn phải có:

  • Màu sắc: Thường là màu vàng hoặc trắng, có lớp vải nỉ bên ngoài.

  • Đường kính: Từ 6.35 cm đến 6.67 cm.

  • Trọng lượng: Từ 56 gram đến 59 gram.

  • Độ nảy: Khi thả từ độ cao 245 cm, bóng phải nảy lên trong khoảng 134.62 cm đến 147.62 cm.

3. Giày Tennis Chuyên Dụng

Giày chuyên dụng là vô cùng quan trọng để tránh chấn thương và di chuyển linh hoạt trên sân. Giày tennis có đế được thiết kế đặc biệt để bám sân tốt, hỗ trợ các chuyển động ngang, giảm sốc và đặc biệt là không gây lằn sân (non-marking sole), một yêu cầu quan trọng ở nhiều sân tập và thi đấu.

4. Trang Phục Thể Thao

Quần áo thoải mái, thấm hút mồ hôi tốt là lựa chọn lý tưởng. Nên chọn trang phục thể thao chuyên dụng để không bị gò bó trong các động tác và giúp cơ thể thoát nhiệt hiệu quả.

5. Các Phụ Kiện Khác

  • Băng đô, băng cổ tay: Giúp thấm mồ hôi và giữ tóc gọn gàng.

  • Túi/Balo đựng vợt: Để bảo quản vợt và các dụng cụ khác một cách an toàn.

  • Bình nước: Đảm bảo bạn luôn đủ nước trong suốt quá trình tập luyện và thi đấu, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng.

Hiểu Về Sân Tennis: Kích Thước và Các Đường Kẻ Quan Trọng

Sân tennis là một mặt phẳng hình chữ nhật, được chia làm hai nửa bằng một tấm lưới ở giữa. Việc nắm rõ các đường kẻ và khu vực trên sân là nền tảng giúp bạn di chuyển hiệu quả và hiểu rõ hơn về các quy tắc giao bóng, trả bóng.

  • Kích thước sân tiêu chuẩn:

    • Chiều dài: 23.77 m (cho cả đánh đơn và đôi).

    • Chiều rộng:

      • Đánh đơn: 8.23 m.

      • Đánh đôi: 10.97 m (bao gồm cả hai dải sân biên ngoài, mỗi dải rộng 1.37 m).

  • Lưới: Lưới được căng ngang giữa sân, chia đôi sân thành hai phần bằng nhau. Chiều cao lưới ở hai cột lưới là 1.07 m, và ở giữa sân là 0.914 m.

  • Các đường kẻ chính:

    • Đường biên cuối sân (Baseline): Là đường giới hạn phía sau sân. Người giao bóng phải đứng sau đường này.

    • Đường biên dọc (Sideline): Gồm đường biên dọc cho đánh đơn và đường biên dọc cho đánh đôi.

    • Đường giao bóng (Service line): Nằm song song với lưới và cách lưới 6.4 m.

    • Đường trung tâm giao bóng (Centre Service line): Chia đôi khu vực giao bóng thành hai ô vuông nhỏ hơn (ô giao bóng trái và phải).

    • Các đường kẻ có độ dày từ 2.5 cm đến 5 cm.

Luật Chơi Tennis Cơ Bản Cho Người Mới Bắt Đầu: Chi Tiết và Dễ Hiểu

Để bắt đầu một trận tennis, bạn cần nắm rõ các quy tắc về giao bóng, cách tính điểm và những lỗi cơ bản.

1. Luật Giao Bóng (Serve)

Giao bóng là cú đánh mở đầu mỗi điểm và là một trong những kỹ thuật quan trọng nhất trong tennis.

  • Xác định người giao bóng: Thường được quyết định bằng cách tung đồng xu hoặc quay vợt. Người thắng sẽ chọn giao bóng hoặc chọn sân.

  • Vị trí giao bóng: Người giao bóng phải đứng sau đường biên cuối sân, giữa vạch trung tâm và đường biên dọc phù hợp (đơn hoặc đôi).

  • Quy trình giao bóng:

    • Ở điểm đầu tiên của mỗi game, người giao bóng đứng ở phía bên phải của đường trung tâm sân nhà. Sau đó, họ sẽ luân phiên giao bóng từ phía phải và phía trái của đường trung tâm cho các điểm tiếp theo trong cùng game.

    • Bóng phải được tung lên không trung và đánh trước khi bóng chạm đất.

    • Bóng giao phải bay qua lưới và rơi vào ô giao bóng chéo của đối thủ.

    • Người chơi được phép giao bóng 2 lần cho mỗi điểm. Nếu lần giao bóng thứ nhất bị lỗi, người chơi được giao lại lần thứ hai.

  • Lỗi giao bóng (Fault):

    • Bóng không bay qua lưới hoặc chạm lưới rồi không rơi vào ô giao bóng hợp lệ của đối thủ.

    • Bóng giao rơi ra ngoài ô giao bóng.

    • Người giao bóng dẫm chân lên hoặc vượt qua đường biên cuối sân trước khi đánh bóng (Foot Fault).

    • Đánh không trúng bóng khi bóng đã được tung lên.

    • Nếu cả hai lần giao bóng đều lỗi (Double Fault), đối thủ sẽ giành được điểm.

  • Giao bóng lại (Let):

    • Bóng giao chạm lưới nhưng vẫn rơi vào ô giao bóng hợp lệ. Trong trường hợp này, điểm đó sẽ được giao lại mà không tính lỗi.

    • Khi người nhận bóng chưa sẵn sàng và người giao bóng thực hiện cú giao bóng.

2. Cách Tính Điểm Trong Tennis: Đơn Giản Hóa Khái Niệm

Hệ thống tính điểm trong tennis khá đặc biệt và có thể gây bối rối cho người mới, nhưng một khi hiểu rõ, nó lại rất logic.

  • Tính điểm trong một Game:

    • 0 điểm (Love): Khi chưa ai ghi điểm.

    • 1 điểm (15): Điểm đầu tiên.

    • 2 điểm (30): Điểm thứ hai.

    • 3 điểm (40): Điểm thứ ba.

    • Thắng Game: Người chơi phải ghi được ít nhất 4 điểm và dẫn trước đối thủ ít nhất 2 điểm.

    • Điểm hòa (Deuce): Khi cả hai người chơi đều có 40 điểm (tức hòa 3 điểm). Để thắng game sau Deuce, người chơi phải ghi thêm 2 điểm liên tiếp:

      • Điểm đầu tiên sau Deuce là "Lợi thế" (Advantage) cho người ghi điểm.

      • Nếu người có lợi thế ghi thêm điểm, họ thắng game.

      • Nếu người có lợi thế bị đối thủ ghi điểm, tỷ số trở lại Deuce.

  • Tính điểm trong một Set:

    • Một set thường bao gồm nhiều game. Người chơi phải thắng ít nhất 6 game và dẫn trước đối thủ ít nhất 2 game để thắng một set.

    • Ví dụ: 6-4, 6-3 là những tỷ số set hợp lệ.

    • Nếu tỷ số là 6-5, game tiếp theo sẽ quyết định. Nếu người dẫn thắng game đó, tỷ số là 7-5 và họ thắng set. Nếu người bị dẫn thắng game đó, tỷ số là 6-6 và sẽ chuyển sang Tie-break.

  • Luật Tie-break:

    • Áp dụng khi tỷ số game trong một set là 6-6. Mục đích của Tie-break là tránh các set đấu kéo dài vô tận.

    • Người chơi luân phiên giao bóng. Người giao bóng đầu tiên chỉ giao 1 điểm, sau đó đối thủ giao 2 điểm, rồi cứ thế luân phiên (ví dụ: A-B-B-A-A-B-B...).

    • Điểm trong Tie-break được tính là 1, 2, 3, ...

    • Người chơi phải đạt ít nhất 7 điểm và dẫn trước đối thủ ít nhất 2 điểm để thắng Tie-break. (Ví dụ: 7-5, 8-6).

  • Tính điểm trong một Trận đấu (Match):

    • Một trận đấu thường gồm 3 hoặc 5 set.

    • Đối với nam, các giải Grand Slam thường là 5 set thắng 3. Các giải khác thường là 3 set thắng 2.

    • Đối với nữ, hầu hết các giải đấu đều là 3 set thắng 2.

    • Ví dụ về tỷ số một trận đấu: 6-4, 3-6, 7-5 (trận đấu 3 set thắng 2).

3. Những Lỗi Phổ Biến Khác Trong Tennis

Ngoài lỗi giao bóng, có một số lỗi khác khiến người chơi mất điểm khi bóng đang trong cuộc:

  • Bóng ra ngoài (Out): Bóng rơi ra ngoài đường biên của sân. Nếu bóng chạm vạch thì vẫn tính là hợp lệ.

  • Bóng chạm lưới khi đang chơi (Net): Khi bóng chạm lưới và không vượt qua sang sân đối thủ.

  • Bóng nảy hai lần (Double Bounce): Người chơi không đánh được bóng trước khi bóng nảy lần thứ hai trên sân của mình.

  • Chạm lưới hoặc cột lưới: Người chơi hoặc vợt của họ chạm vào lưới, cột lưới hoặc bất kỳ bộ phận nào của lưới khi bóng đang trong cuộc.

  • Đánh bóng hai lần (Double Hit): Người chơi đánh bóng hai lần trong một cú đánh (trừ trường hợp không cố ý như bóng xoáy và chạm vợt lần nữa).

  • Bóng chạm vào cơ thể: Bóng chạm vào người chơi hoặc quần áo của họ khi bóng đang trong cuộc.

  • Cản trở đối thủ: Người chơi cố ý cản trở đối thủ bằng lời nói hoặc hành động.

Kỹ Thuật Tennis Cơ Bản Cho Người Mới Bắt Đầu

Nắm luật thôi chưa đủ, bạn cần làm quen với các kỹ thuật cơ bản để có thể bắt đầu chơi và tận hưởng môn thể thao này.

1. Tư Thế Chuẩn Bị (Ready Position)

Đây là tư thế bạn nên duy trì giữa các cú đánh, giúp bạn sẵn sàng di chuyển và phản ứng. Hai chân rộng bằng vai, mũi chân hơi hướng vào trong, đầu gối hơi khuỵu xuống, trọng tâm dồn nhẹ về phía trước. Vợt cầm bằng hai tay ở phía trước cơ thể, ngang tầm mắt, sẵn sàng xoay vợt theo hướng bóng.

2. Cú Đánh Thuận Tay (Forehand)

Là cú đánh mà mặt vợt tiếp xúc với bóng cùng phía với tay cầm vợt (tay thuận). Đây thường là cú đánh mạnh nhất và dễ học nhất cho người mới. Kỹ thuật chung gồm: xoay vai, đưa vợt về phía sau, di chuyển chân để vào vị trí, vung vợt ra phía trước tiếp xúc bóng ở điểm cao nhất có thể và kết thúc vung vợt theo quán tính qua vai đối diện.

3. Cú Đánh Trái Tay (Backhand)

Là cú đánh mà mặt vợt tiếp xúc với bóng ngược phía với tay cầm vợt (tay thuận). Cú trái tay có thể được thực hiện bằng một tay hoặc hai tay. Tương tự Forehand nhưng xoay vai và đưa vợt về phía sau ở phía trái cơ thể (với người thuận tay phải) trước khi thực hiện cú đánh.

4. Cú Giao Bóng (Serve)

Như đã nói ở trên, đây là cú đánh khởi đầu mỗi điểm. Tập luyện giao bóng chuẩn xác là rất quan trọng. Kỹ thuật cơ bản bao gồm: tung bóng lên cao vừa tầm tay vung vợt, vung vợt từ dưới lên trên, tạo lực từ vai và hông, tiếp xúc bóng ở điểm cao nhất có thể.

5. Di Chuyển Trên Sân

Tennis là môn thể thao đòi hỏi di chuyển liên tục và linh hoạt. Luôn sử dụng những bước nhỏ, nhanh (shuffle steps) để giữ thăng bằng và sẵn sàng cho cú đánh tiếp theo, đồng thời luôn quay về tư thế chuẩn bị sau mỗi cú đánh.

Mẹo Bổ Sung Cho Người Mới Bắt Đầu Chơi Tennis

Để hành trình chinh phục tennis của bạn suôn sẻ và hiệu quả hơn, hãy ghi nhớ những mẹo nhỏ sau:

  • Tìm hiểu cơ bản: Đọc kỹ luật chơi tennis cơ bản và các kỹ thuật căn bản.

  • Khởi động kỹ lưỡng: Luôn dành thời gian khởi động toàn thân và các khớp xương trước khi vào sân để tránh chấn thương.

  • Tìm huấn luyện viên: Huấn luyện viên có kinh nghiệm sẽ giúp bạn hình thành kỹ thuật đúng ngay từ đầu, tránh các thói quen xấu khó sửa sau này.

  • Luyện tập thường xuyên: "Học đi đôi với hành". Càng luyện tập nhiều, bạn càng quen với vợt, bóng và cảm giác sân, giúp các kỹ thuật trở nên tự nhiên hơn.

  • Kiên nhẫn và tận hưởng: Tennis là một hành trình rèn luyện. Đừng nản lòng nếu chưa thể đánh tốt ngay lập tức. Hãy kiên nhẫn, học hỏi và tận hưởng niềm vui mà môn thể thao này mang lại.

  • Xem các trận đấu chuyên nghiệp: Quan sát cách các vận động viên chuyên nghiệp di chuyển, đánh bóng và xây dựng chiến thuật sẽ giúp bạn học hỏi rất nhiều điều thú vị và nâng cao tư duy chơi bóng.

Kết Luận

Tennis là một môn thể thao tuyệt vời, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc nắm vững luật chơi tennis cơ bản không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về môn thể thao này mà còn tạo nền tảng vững chắc để bạn phát triển kỹ năng và tận hưởng trọn vẹn từng trận đấu.

Với những kiến thức về luật chơi tennis cơ bản này, bạn đã sẵn sàng cho những buổi tập đầu tiên và những trận đấu đầy kịch tính. Hãy nhớ rằng, sự kiên nhẫn và niềm đam mê là chìa khóa để bạn tiến bộ. Chúc bạn có những trải nghiệm thật thú vị trên sân tennis!

Bạn đã sẵn sàng cầm vợt và "nhập môn" chưa?

- Nhật Linh -